This article is based on the outcomes of the research project on changes in everyday life during the pandemic, conducted at the beginning of lockdown in Poland with the use of CAWI questionnaire. We focus on results related to defining the positive aspects (PA) of the pandemic, describe the kinds of PA noticed by the respondents, categorise the identified PA (by values, concepts of order, and social change they referred), and analyse how sociodemographic characteristics of the respondents differentiate the responses. We argue that the perceived PA were directed towards individual rather than the general social well-being, that they express hope for maintaining rather than transforming the status quo, and that the nature of recognised PA is more defensive than progressive. Contrary to our initial assumptions, statistical analyses also suggest that the PA perception does not correlate with respondents' socio-demographic characteristics as strongly as expected, which allows for an assumption that other, more situational and personality traits factors also influence the researched phenomenon.

No abstract

Przedmiotem artykułu jest kulturowa analiza fenomenu pracy w przestrzeni publicznej. Autor rozpatruje jego uwarunkowania i konsekwencje dla planowania przestrzennego. Na przykładzie współczesnych zjawisk miejskich zwraca uwagę na rosnącą trudność w oddzieleniu od siebie pracy i czasu wolnego za pomocą tradycyjnych kryteriów, z którą borykać się muszą także same jednostki: stanowi ona dla nich źródło niepokojów oraz w konsekwencji prowadzi do rozmaitych praktyk separowania – prób ponownego wytyczenia granic między tymi dwoma dziedzinami życia. W artykule przywołana jest również koncepcja miasta otwartego, stanowiąca potencjalną przeciwwagę dla dotychczasowych ujęć opartych na balansie funkcjonalnym, a także podano przykłady aktualnych trendów urbanistycznych, które się w nią wpisują. Rozważono również wybrane zagrożenia, które wiążą się z taką perspektywą planistyczną. W tekście zawarto także rodzaj apelu do architektów, w zamyśle autora zachęcający, by przestrzeń publiczną projektować tak, aby uwzględniać obecne przemiany w dynamice i formie pracy, stanowiące szansę na witalizowanie miasta, ale jednocześnie ograniczać negatywne skutki przenikania się pracy i odpoczynku, które grozi powiększeniem społecznych nierówności oraz wykluczeniem.

Przedmiotem artykułu jest krytyczna analiza budżetu obywatelskiego ze szczególnym uwzględnieniem jego poznańskiej odsłony z 2013 r. Autorzy rozważają, jakich informacji o priorytetach inwestycyjnych mieszkańców, a także o preferowanych przez nich typach relacji obywatel–urzędnik, dostarczają wnioski zgłoszone do poznańskiego budżetu obywatelskiego. Rozpatrują i komentują prawdopodobne linie krytyki tej formy partycypacji; zastanawiają się także nad ograniczeniami i potencjalnymi ścieżkami rozwoju socjologicznej refleksji nad tzw. zwrotem społecznym. Artykuł zawiera też ocenę formuły budżetu obywatelskiego stosowanej obecnej w Poznaniu w kategoriach jej zdolności do dostarczenia decydentom wyobraźni, wrażliwości i horyzontów inwestycyjnych nieobecnych, bądź mało obecnych w najpopularniejszych strategiach rozwoju miasta, oraz uwzględniania mieszkańców zwykle wykluczonych z podobnych form partycypacji społecznej. W tekście obecna jest także próba zaproponowania warunków, które w większym stopniu sprzyjałyby realizacji za pomocą budżetu obywatelskiego tak sformułowanych celów.

The topic of this article is the reconstruction of the scope of the contemporary use of visual investigative methods. It begins with a discussion of the social changes and changes of social theory which have led to a substantial redefinition of the form of video and visual techniques for intervention activities applied by the social sciences. Such activities are based on a greater degree of participation of those who will make use of them than was usual in the past, the technology of the creation and distribution of images is much more widespread, and also there has been an important change in the definition of technical images for the use of the social sciences — these all allow their contemporary utilisation, and are described by the author in the form of five models of strategy: advocacy, cultural representation, the animation of local communities, education in visual competence and control of values and safety. In the second part of the article they are presented using selected and representative examples.