No abstract

Siyaset bilimi kapsamında gelişen muhalefet kavramı, son yıllarda yönetim ve işletme alanında çalışan araştırmacılar tarafından da ele alınan konulardan biri haline gelmiştir. Örgüt içerisinde çalışanlara yönelik olumsuz davranışlar, eşit olmayan yönetim uygulamaları, çatışma ortamı ve örgütsel bağlılık düzeyi çalışanların muhalif tutum ve davranışlar sergilemelerine neden olan faktörler arasındadır. Yöneticilerin eşit, şeffaf ve katılımcı bir iklim meydana getirdikleri örgütler eleştiriye ve muhalefete açık bir iş ortamı oluşturabilmektedir. Diğer taraftan örgütsel muhalefetin olasılığı durumunda çalışanların seslerini yükseltmeleri ve karar alma süreçlerine katılımları daha mümkün hale gelebilmektedir. Dolayısı ile katılımcı iklim ve örgütsel muhalefet, birbirlerini karşılıklı olarak etkileyen iki kavram olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, katılımcı iklim algısı ile örgütsel muhalefet arasındaki iki yönlü ilişkiyi incelemektir. Araştırma kapsamında Huang, Van de Vliert ve Van der Vegt (2005) tarafından geliştirilen katılımcı iklim algısı ölçeği ile Kassing (1998)'in geliştirdiği ve Dağlı (2015) tarafından Türkçe'ye öğretmenlere yönelik olarak çevrilen örgütsel muhalefet ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada Tekirdağ merkez ilçedeki devlet ilköğretim okulları ve liselerinde görev yapan 188 öğretmen üzerinde bir anket çalışması yürütülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistikler, açıklayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Modellerin sınanması sonucunda, katılımcı iklim algısı ile dikey muhalefet arasında karşılıklı bir ilişkinin varlığı ortaya koyulmuş olup yatay muhalefet ile katılımcı iklim algısı arasında hiçbir ilişkiye rastlanmamıştır.

Çalışmada siyasi parti üyelerinin değerleri ile örgütsel özdeşleşme düzeyleri ve örgüt içindeki ses davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda Edirne ilinde siyasi parti ilçe örgütlerinde elektronik olarak anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında toplanan 214 anketten elde edilen veriler SPSS ve AMOS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Değerler ile örgütsel özdeşleşme ve ses davranışı arasındaki ilişkiyi belirleyebilmek için Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) yapılmıştır. Analizler sonucunda değerlerin, örgütsel özdeşleşme ve ses davranışı üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Siyasi partilerde örgütsel özdeşleşme ile ses davranışı arasında ise anlamlı bir ilişki vardır. Siyasi parti örgütlerinde özdeşleşme düzeyi arttıkça kişiler daha fazla ses davranışı sergilemektedir. Ayrıca ses davranışının da örgütsel özdeşleşme üzerinde pozitif yönde bir etkisi olduğu tespit edilmiştir.

ÖZ: Değer kavramı, sosyal bilimler alanında araştırmaların en çok yapıldığı konuların başında gelmektedir. Bireyleri birbirlerinden farklı kılan bir unsur olan değerler, bu bireylerin sergiledikleri davranışları ve aldıkları kararları etkileyebilmektedir. Oy verilecek partinin seçilmesi de bu kararlardan bir tanesidir. Seçmenler, oy verme sürecinde kendi değerlerine yakın değerlere sahip siyasi partiye yönelmektedirler. Siyasi bir partiye üye olma, bu partiye oy verme ve bu örgüt ile uzun süreli ilişkiler kurma birey ile örgütün ortak değerler etrafında birleşmeleri ile daha mümkün olmaktadır. Bu çalışmada siyasi parti üyesi ve seçmeni olmanın benimsenen değerler üzerindeki etkisinin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Edirne merkez ilçede yaşayan toplam 395 seçmen ve parti üyesi üzerinde bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Schwartz Değerler Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler ile yapılan Mann-Whitney U Testi ve lojistik regresyon analizi sonucunda; bir siyasi partiye üye olmanın bireylerin bazı değerlere verdiği önemi arttırdığı belirlenmiştir. Ayrıca değerler ile eğitim düzeyi, yaş, cinsiyet ve siyasi parti değişkenleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişkiler olduğu ortaya koyulmuştur.

Ethics is a notion that organizes social life and business world and that helps to make right decisions. Perceptions of individuals' against ethical dilemmas and behaviours displayed afterwards have positive and negative effects on enterprises. Perceptions of ethical behaviour of Generation Y individuals who have started to appear in today's business world, might differ from other generations. Therefore, it is important to analyze students' perceptions of ethical behaviour who are members of Generation Y and work in the enterprises or who will join the business world in the future. In this context, the purpose of this study has been determined as examining perceptions of ethical behaviour of Generation Y students who gain a respectable place in business life. For this purpose, a questionnaire has been conducted on 549 undergraduate and graduate students who study in the department of business administration at one state and one private university in Istanbul. After analyzing the data; statistically significant differences have been found between gender, marital status, type of university, educational level, age variables and perception of ethical behaviour.